Produkcja i zróżnicowanie stali

Produkcja stali to złożony proces, którego efektem jest stop podstawowy, w dalszych etapach modyfikowany w celu uzyskania określonych parametrów. Efekt ten osiąga się przez dodatek różnych składników, a także zmianę proporcji węgla. Ostatecznie powstaje wiele odmian stali o konkretnym przeznaczeniu.

Jak powstaje stal?

Stal uzyskuje się w procesie świeżenia, który odbywa się w piecu hutniczym. Podstawowe składniki w pierwszej fazie produkcji to koks i ruda żelaza. Ta ostatnia poddawana jest obróbce w temperaturze około 2000 st. C. Pod wpływem koksu następuje topnienie i redukcja żelaza, a w efekcie powstaje surówka. Drugim etapem produkcji stali jest jej obróbka w konwertorze, gdzie płynna stal poddawana jest działaniu tlenu pod dużym ciśnieniem. W konwertorach dodaje się też do niej złom oraz odprowadza nagromadzone gazy. W hutach, w których produkcja odbywa się w łukowych piecach elektrycznych, etap natleniania jest pomijany. Przygotowana w ten sposób surówka jest półproduktem gotowym do formowania. Odbywa się ono przez wylewanie do specjalnych form, a następnie walcowanie. To ostatnie, zależnie od rodzaju stopu, może być wykonywane metodą na zimno lub na gorąco.

Od czego zależą różne rodzaje stali?

Stal jest materiałem bardzo powszechnie wykorzystywanym zarówno do produkcji, jak i w budownictwie – do celów konstrukcyjnych. Zależnie od przeznaczenia wymagane są też od niej określone parametry, jak np. podwyższona twardość, podatność na obróbkę czy kwasoodporność. O tych parametrach decydują domieszki dodawane do surówki w procesie produkcji. Wśród powszechnie stosowanych dodatków można wymienić: molibden, krzem, wanad, nikiel, chrom, mangan, kobalt. Zasadniczy stop musi zawierać nie więcej niż 2,11% domieszki węgla. Po przekroczeniu tej normy stal staje się żeliwem.

Podstawowa klasyfikacja pozwala rozróżnić stal niestopową i stopową. W pierwszej kategorii znajduje się m.in. stal konstrukcyjna P250GH. Druga z nich jest nie tylko lepsza jakościowo, ale też bardziej zróżnicowana.